Kezdőlap

Krauss György idősb,

városi jegyző, szül. 1607. szept. 17. Nagyszebenben, hol atyja K. Ádám gazdag kereskedő volt; 1622-től Kolozsvárt és 1624-től Nagyszebenben tanult; miután Bethlen Gábor fejedelem protonotáriusa Kassai István irodájában gyakornokoskodott, 1626-ban a strassburgi egyetemre ment, egy évet töltött 1627. Bécsben, mire Trevisión és Velenczén át Paduába utazott, hol 1628. másfél évet töltött a jogakadémián. Ismét Velenczébe, onnét Ferrara, Florencz, Siena, Viterbo városokat látogatva, Rómába ment; ismét hat hónapi tartózkodás után Ostiaba s a tengeren Nápolyba s Puteolin, Bajan át Calabriába, továbbá Siciliában Messina, Palermo, Syracusa, Trapano, Catania városokat érintve, Maltába utazott. Innét visszatért Rómába s több olasz helyet megtekintve, Paduába. A költségből kifogyva, tengeren Dalmátiába s 1631-ben Bécsbe, végre Kassára s husvétra Nagyszebenbe tért vissza, hol Oláhországgal kereskedést űzött. 1646-ban Segesvárra hívták meg városi rendes jegyzőnek, mely hivatalát 36 évig viselte; ezen idő alatt több izben mint követ járt a fejedelmi udvarnál és a szász nemzegyűlésre mint követ küldetett ki. A polgármester utáni rangban halt el 1679. jan. 26.

Munkái:

1. Tractatus rerum tam bellicarum, quam etiam aliarum ab anno 1599 usque 1606 inclusive in Transylvania interventarum per Georgium Krauss 1646 fungentem Civitatis Schaesburgensis Notarium conscriptus. (Fundgruben der Geschichte Siebenbürgens von Grafen Joseph Kemény. Klausenburg, 1839. 164-217. A segesvári levéltárban őrzött eredeti német kézirat lenyomata, latin czimmel.)

2. Siebenbürgische Chronik des Schässburger Stadtschreibers ... 1608-1665. Herausgegeben vom Ausschusse des Vereins für siebenbürgische Landeskunde. Wien, 1862., 1864. Két kötet. (Fontes rerum Austriacarum III., IV.).

Midőn 1780-ban a segesvári nagy torony ujra födetett és a toronygomb levétetett, abban K. kövekező cz. kéziratára akadtak: Memorial und kurzer wahrer Bericht, was über diese unsere Stadt Schässburg, als in der Ordnung der sächsichen königl. Städte in Siebenbürgen, nach der Hauptstadt Hermannstadt die Erste, innerhalb 485 Jahren ihrer Erbauung bis in dieses unglückselige 1676. Jahr, in Belagerungen der Stadt, Feuersbrünsten, andern zufälligen Unglücksfällen und Pestzeiten, bei unseren, unserer Eltern und Voreltern Gedenkzeiten ergangen gewesen, auf Befehl eines Hochweisen Raths und der Löbl. Hundertmannschaft durch mich Georgium Krauss 31 jährigen Juratum Notarium aufgesetzt und verzeichnet. Másolata megvan a Heydendorf Mihály Collect. Tom. VI. 743-73. I., a folytatással 1775-ig Schech Mártontól a 813-836. 1.; egy másolata megvan a m. n. múzeumban is; Codex Krausio-Kelpianus oder merkwürdige Geschichten in Siebenbürgen und dessen umliegenden benachbarten Ländern von 1608 bis 1665 mit vielem Urkunden. Ennek kivonata, mely régi másolatban a berethalmi superintendensi levéltárban van: Tractatus rerum tam bellicarum, quam etiam aliarum, ab anno 1599. usque 1606. inclusive in Transylvania interventarum (Deutsche Fundgruben I. 1839. 161. 1.) és Bruchstücke aus dem Leben des Fürsten Gabriel Báthori 1610 (közölve a Blätter für Geist ... 1846. 21. és köv. 1.), más kivonatait Binder György közölte a Kurz, Magazin für Geschichte ... Siebenbürgens. Kronstadt, 1846. II. 209-230. és 430-461. 1., hol ezen codex leirása is található.

Horányi, Memoria II. 442. lap.

Siebenb. Quartalschrift II. 1791. 28. l.

Budapesti Szemle IV. 1858. 414. l.

Trausch, Schriftsteller-Lexikon II. 305. l.

M. Könyv-Szemle 1887. 207 l.