[JESUS édes, Neve kedves, az Isten Annya kegyes…]*

JESUS édes, Neve kedves, az Isten Annya kegyes
Ekes ének, kivel Egek JESUS felett zengenek.
Szellö kegyes, csillag fényes, kö-palota szép ékes:
Ekes széna, ékes szalma, ékes az Ur két barma.
Szüve kegyes, jókkal tellyes; szine pedig szép fényes.
JESUS édes, kedve izes; Szüznek öröme mézes.
Szép veszszö-szál, ki származál Jesse-böl, Szüz áldassál:
JESUS áldott légy, kit adott Isten; s' Szüz szüzen hozott.
Bóldog Szüz méh; Kit mint gyapját éghi harmat ásztatott.
Bóldog ember; Ki illy jót nyert, és igy fel-ruháztatott.
JESUS jövel, szent szellöddel szivünket hüvesitsd-meg:
Testnek bajját, Világ habját bennünk, s' nagy harczát gyözd-meg.
Egésséget, s' békességet adgy te szent kegyelmedböl:
Adgy szentséget, s' üdvösséget örökké, jó kedvedböl.
Te siralmid, s' agodalmid üdvösségünkért nyújcsad:
Kin-vallásid, s' baj-vivásid JESUS, értünk áldozzad.
Erted sirnom add, és vínom; vegyek nagy bizodalmat.
Hóltom után, sirba jútván; adgy örök nyúgodalmat.

Nyomtatott kiadásai:

I. Cantus catholici. Kassa 1674, 130–1. – Cím és nótajelzés: MAS: Melynek Deákja, s' Nótája, fol. 120. [= Ad Melodiam, Meny-országi fényes hajnal ].

II. [Szőlősy Benedek:] Cantus catholici. Nagyszombat  1675, 282–3. – Cím és nótajelzés: ALIUS. Dulcis JESV, dulce Nomen, et dulcis puerpera. pag. 32. MAGYARÚL. Azon Nótára. [A latin a jelzett lapon dallammal.] Kiad. MIR 39, 58–9.

Szövege megtalálható még: Szakcsi kántorkönyv (1788–9, I, 44).

Karácsonyi ének, a Dulcis Jesu, dulce nomen, et dulcis puerpera kezdetű cantio fordítása. A minta német gyűjteményekből ismeretes (Corner, Georg David: Magnum promptuarium catholicae devotionis. Viennae Austriae 1635, 281; Wackernagel I, 90. és 382–83). A hazai kiadványokban két latin változatban  fordul elő. A korábbi a Cantus catholici első kiadásában (1651, 32) Ad Christum natum címmel és kottával. Ez a négysoros refrénes strófákba osztott változat megvan a Cantus catholici második kiadásában (1675, 32) is, és szövegét átvette Kájoni a Cantionale catholicum–ba (1676, 48). Ez a verzió a  [JESUS édes, Neve kedves…]/II. c. vers közölt magyar változat mintája. – Az 1674-i kassai Cantus catholici szerkesztője az előbbi latin változatot átstilizálta, és kétsoros strófákba rendezte; ez a verzió a [JESUS édes, Neve kedves…]/I. szöveg mintája. A latin cantio két eltérő szövege a következő:

Cantus catholici 1651, 32:

Ad Christum natum.

Dulcis Jesv, dulce nomen, dulcis Dei Gentirix
Dulce Caelum, dulce solum, dulce Matris gaudium.
R.Dulcis natus, nobis datus dulcis Dei Filius.
Dulcis chorus, dulcis chorus, et dulce praesepium.
Pulchrum numen, pulchrum lumen noctis in solatium.
Pulchrum flamen, pulchrum stramen, et pulchrum palatium.
R.Antrum pulchrum, pulchrum fulcrum, et pulchrum tugurium.
Pulchrae cunae, ut lux lunae; sed puellus pulchrior.
Salve Virgo, salve virga, quae de Jesse floruit;
Salve nate nobis date, quem Maria genuit.
R.Foelix tellus, quae per vellus rore Coeli maduit.
Foelix Homo, qui pro pomo vitae panem accipit.
Jesu veni, flatu leni, cor nostrum refrigera:
Carnis aestus, orci quaestus cessent mundi praelia.
R.Cor devotum, te vult totum; Nam tu solus omnia.
Ergo veni, simus pleni, fontis tui copia.
Pie Jesv, qui pro esu pomi, per te vetiti,
Nudus nasci, lacte pasci voluisti perpeti.
R.Da salutem per virtutem qua polles divinitus,
Ut hic donum, illic bonum acquiramus coelitus.
Tuus fletus Jesv, laetus, moestum mundum recreat.
Ejulatus tuus gratus, Patri nos conciliat;
R.Sed da vere, tecum flere causam mali, crimina:
Vt post mortem, coeli sortem, nobis det in saecula. Amen.

Cantus catholici 1674, 120:

Alia: Ad Melodiam, Meny-Országi, etc. fol. 15.

Dulcis Jesu, dulce nomen, et dulcis puerpera;
Quae plorantis in solamen, Gnato praebet ubera.
Pulchrum numen, pulchrum lumen noctis in solatium.
Pulchrum flamen, pulchrum stramen, et pulchrum palatium.
Antrum pulchrum, pulchrum fulchrum, et pulchrum tugurium.
Pulchrae cunae, et lux lunae: et pulchrum augurium.
Salve Virgo, salve Virga, quae de Jesse floruit;
Salve nate nobis datae, quem Maria genuit.
Foelix tellus, quae ut vellus, rore Coeli maduit:
Foelix Homo, qui pro pomo sic sanari debuit.
Jesu veni, flatu leni, cor nostrum refrigera:
Carnis aestus, orci quaestus linquant nostra pectora.
Cor devotum, te vult totum, tua cum inopia:
Jesu veni, simus pleni, tui fontis copia.
Pie Jesu, qui pro esu pomi, per te vetiti;
Nudus nascens, puer lactens, haec volebas perpeti.
Da salutem per virtutem qua polles divinitus:
Pacis bonum, cordis donum aequiramus caelitus.
Tuus laetus, Jesu fletus, moestum Mundum recreat:
Ejulatus tuus gratus, per quem salus redeat.
Fac me vere, tecum flere causam mali, crimina:
Vt post mortem, coeli sortem cernant nostra lumina.

Versforma: 15–15 (a–a); a sorok osztása 4/4/7, a négyes ütemek rímelnek.

Dallama: RMDT II., 61/I. sz.

4 rendek – lásd [Egy szép kizded gyermeczke szülletet minekünk…] c. 10. sor jz.

7 Jesse – lásd [IDvezlégy Maria, ki vagy a tenger csillaga…] c. 2. sor jz.

9 gyapjat – Gedeon gyapja, lásd Szent Szüz idvözlesi c. 5. sor jz.




Hátra Kezdőlap Előre